Giáo viên phải làm việc rất vất vả để đem đến cho học sinh nhiều phản hồi về quá trình học tập của họ. Không may, thời gian chấm bài, viết nhận xét và khích lệ học sinh thì có giới hạn. Ví dụ, mỗi ngày, học sinh thường hoàn thành các hoạt động khởi động và trực nhật hoặc nhiệm vụ đầu giờ khác, trong khi giáo viên phải chuẩn bị cho bài học mới.
Khi tôi bắt đầu sự nghiệp giáo dục với vị trí giáo viên dạy tiếng Tây Ban Nha, tôi nhanh chóng nhận ra rằng nhiều học sinh đánh giá thấp việc trực nhật và không làm nữa. Phản ứng đầu tiên của tôi là biến việc đó trở thành một hoạt động có tính điểm. “Các em lấy giấy ra để khởi động đầu giờ”, câu nói đó ngày càng chán đối với tôi và tôi nhận ra mỗi lần nói câu đó tức là tôi có thêm một lần chấm bài. Việc này gộp với tất cả các kiểu chấm điểm khác trở thành một nhiệm vụ chán ngắt nhằm đưa ra phản hồi.
Xếp loại các bạn trong lớp
Là một giáo viên sáng tạo và được nhiều chuyên gia hỗ trợ, tôi học được cách tiết kiệm thời gian bằng việc cho học sinh trao đổi các tờ giấy và đánh giá lẫn nhau nhưng vài học sinh nhanh chóng lách luật kiểu “thỏa thuận đôi bên cùng có lợi” và điều đó làm rối loạn sự đánh giá. “Ok, tôi có thể xử lí được”, tôi nghĩ, “Tôi sẽ chỉ cho mọi người dùng bút chì đỏ để sửa các tờ giấy!”
Khả năng gian lận giảm xuống, nhưng việc giữ ba mươi cây bút chì màu đỏ đã trở thành một phiền toái nho nhỏ. Kể cả thế, hoạt động này vẫn sẽ ảnh hưởng đến thời gian cho phần chính của bài. Tôi nhớ có những ngày thật bực bội: Tôi không bao giờ thực sự hoàn thành được tiết học bởi vì hoạt động khởi động ăn hết thời gian.
Tôi cũng học được rằng, kỉ luật phải đi đôi với sự khôn ngoan, bỏ qua khởi động không bao giờ là một lựa chọn sáng suốt vì học sinh cần một hoạt động để tạo động lực. Đã có lần tôi nghĩ mình có thể nhảy cóc qua hoạt động khởi động để tiết kiệm thời gian, nhưng khi đó, lớp học không bao giờ hoạt động hiệu quả – kể cả có thêm thời gian.
Kiểm tra độ hiểu bài
Giải pháp tốt nhất cho câu hỏi hóc búa này đã nảy sinh từ một gợi ý của tổ trưởng bộ môn khi tôi kể về sự thất vọng của mình vào một ngày nọ. Thầy đã gợi ý rằng trong khi học sinh hoạt động khởi động, tôi cầm theo sổ điểm và đi loanh quanh giữa các học sinh. Tôi thử mở sổ và nhận thấy mình có thể đưa ra phản hồi hiệu quả hơn chỉ trong thời gian ngắn – và tôi không còn phải chấm một xấp phiếu nữa.
Trong khi tôi đi quanh lớp, với những học sinh không làm bài tập về nhà, tôi có thể liếc nhìn nhanh qua phần bài của họ rồi đánh giá mức độ hiểu và vận dụng. Sau đó tôi cho điểm trên phiếu của họ và vào sổ điểm của tôi.
Tôi chấm điểm cao hơn cho các em có cố gắng và với những ai không có bài tập về nhà, tôi có thể trao đổi với họ một lúc (và cũng cho điểm 0 vào sổ điểm). Khi tôi kiểm tra bài tập của từng học sinh, tôi cũng có thể đưa ra những nhận xét khích lệ và chữa bài. Việc đó chỉ mất tầm 5 phút dành cho cả lớp và tôi có thể bắt đầu vào bài ngay sau đó.
Hiệu quả của con các con dấu
Sau đó tôi tình cờ biết đến một công cụ phản hồi thần kì: một con dấu hình mặt cười. Vâng, tôi nói rất nghiêm túc. Tôi nghĩ mình có thể làm điều tương tự với hoạt động khởi động như với bài tập về nhà. Sau khi hướng dẫn học sinh hoàn thành phần khởi động, tôi đi xuống giữa các dãy bàn và xem phần viết của họ. Nếu phần bài làm có chất lượng, tôi tặng một mặt cười. Còn nếu không thì tôi quay ngược con dấu và nhắc nhở kì vọng của mình về việc học sinh có thể thay đổi mặt mếu thành mặt cười như thế nào.
Cuối tuần, tôi sẽ ghi lại điểm số quy đổi từ các mặt cười mà học sinh giành được qua các bài kiểm tra miệng trong tuần đó. Ban đầu, tôi không nghĩ học sinh sẽ phản hồi lại nhưng tôi đã nhầm. Học sinh nhanh chóng thực hiện công việc chỉ để có mặt cười và nếu tôi quên không cho mặt cười, họ sẽ năn nỉ tôi quay lại và đóng dấu mặt cười. Tôi thực hiện phương pháp này với học sinh THCS và THPT, kết quả thu được là như nhau; họ rất thích nó.
Các con dấu có tác dụng tiết kiệm thời gian và năng lượng. Cũng từ thầy tổ trưởng bộ môn đó, tôi biết thêm hệ thống điểm thưởng đơn giản, sử dụng ghi chú. Tôi đóng dấu lên một mẩu giấy ghi chú và trao cho các học sinh có mức độ hoàn thành cao, làm bài tốt, làm theo hướng dẫn, xung phong hoặc tham gia tích cực.
Học sinh có thể sử dụng các “tấm thẻ” tương ứng một điểm trong bài kiểm tra. Điều đó thật tuyệt! Tôi không phải kiểm soát số điểm thưởng trong sổ điểm và học sinh thì rất thích kiểu này. Định kỳ, để sinh viên không chỉ đơn giản đính kèm một số lượng lớn các “tấm thẻ” vào một bài kiểm tra, tôi đã cho họ sử dụng các “tấm thẻ” để mua đồ dùng học tập và những món đồ nho nhỏ khác.
Các giáo viên trẻ rất muốn cung cấp phản hồi hiệu quả và thường xuyên đến học sinh nhưng nhanh chóng gặp những hạn chế về thời gian và sức lực của bản thân. Học sinh rất cần phản hồi và đối với tôi cũng như các học sinh của tôi, việc sử dụng con dấu cung cấp những bằng chứng xác thực và ngay lập tức về sự tiến bộ của học sinh. Vậy bạn làm thế nào để tiết kiệm thời gian và sức lực mà vẫn cung cấp phản hồi hiệu quả đến học sinh trong lớp rồi chứ?
Tác giả: Ben Johnson
Người dịch: Đặng Thanh Hiền