Là lãnh đạo của trường, yếu tố hàng đầu của các hiệu trưởng là cải thiện quá trình học tập của học sinh. Vì vậy việc nâng cao trình độ của đội ngũ giáo viên được đặt ở vị trí hàng đầu của danh sách ưu tiên. Nhưng trước khi tìm hiểu qua các số liệu và điều chỉnh các hoạt động của trường, hiệu trưởng nên nhớ rằng một nền văn hóa trường học tích cực có thể có một tác động đáng kể đến sự thành công của nhà trường.
Trong cuốn sách “Làm thế nào để tạo dựng văn hóa trong trường học và lớp học của bạn” cho văn hóa trường học có tác dụng tích cực trong việc khuyến khích nỗ lực và năng suất cao hơn, cải thiện sự hợp tác trong trường học, hỗ trợ những nỗ lực cải tiến, đổi mới và đổi mới thành công, xây dựng cam kết giữa học sinh và giáo viên trong trường học, tăng động lực của giáo viên và học sinh.
Và bất kì hiệu trưởng hay các lãnh đạo nào cũng muốn có những giáo viên năng động và làm việc tích cực.
Mặc dù đây không phải là danh sách các chiến lược hiệu quả nhất để tạo dựng cộng đồng tại trường học nhưng đây là những kinh nghiệm thực tiễn mà tôi cố gắng nhiều trong những năm qua.
- Lập kế hoạch kết nối giữa học sinh mới và giáo viên
Mỗi năm trường đều đón những học sinh mới và cả những giáo viên mới. Hãy lập kế hoạch một cách cụ thể để giúp những người mới hòa nhập vào văn hóa của trường. Tại trường đều có chương trình học chuyển tiếp vào cuối năm (ví dụ học sinh tiểu học sẽ có 1 tuần học tại trường THCS, hoặc trường THCS sẽ có 1 tuần học ở trường THPT) trong đó có nội dung về chương trình của các môn học và cả việc giới thiệu về văn hoá của trường trước ngày khai trường. Mỗi học sinh đều phải tham dự các lớp học như vậy để gặp giáo viên và các bạn mới của mình và tham gia vào các trải nghiệm học tập. Tương tự như vậy, ở một số trường, học sinh tham gia một chương trình dài hơn để hoàn thành một dự án học tập để sẵn sàng cho các dự án đầu tiên khi học sinh bắt đầu năm học. Những kinh nghiệm sâu sắc này cho phép giáo viên và học sinh mới cảm thấy một cảm giác thuộc về một cộng đồng vào ngày đầu tiên của năm học.
- Luôn nhấn mạnh vào tầm nhìn và sứ mệnh của nhà trường
Các mục tiêu, tầm nhìn, sứ mệnh của trường học thường được đặt ở đâu? Rất có thể là chúng bị ẩn trong một trang web hoặc một phòng họp nào đó. Hãy đặt các mục tiêu toàn trường ở một nơi dễ nhìn để toàn bộ cộng đồng trường học cảm thấy được chia sẻ ý thức về mục đích chung. Hiệu trưởng cũng có thể nhắc lại tuyên bố về tầm nhìn sứ mệnh của nhà trường trong các buổi sinh hoạt toàn trường và đưa ra các ví dụ về những học sinh hoặc lớp học đang đại diện cho các giá trị đó. Shelly Habegger nhận thấy rằng khi nền văn hóa trường học mang tính tích cực được tạo dựng, ngay cả những trường học mà các giáo viên và học sinh không đủ trình độ nhưng họ vẫn có khả năng vượt qua hoàn cảnh khó khăn đạt được thành công trong học tập.
- Duy trì nền văn hóa phản biện
Làm thế nào để các hiệu trưởng có thể điều hành một trường học theo hướng tích cực khi có sự phản đối của một số giáo viên? Rất đơn giản, theo Thomas Sergiovanni, hãy duy trì sự chống đối trung thành mang tính tích cực và cố gắng xây dựng lòng tin. Ví dụ, tại Trường Quốc tế Bắc Kinh, trước khi đưa ra bất kỳ sáng kiến nào cho giáo viên, người đứng đầu của trường luôn luôn hỏi những người phản đối đưa ra lời phê bình và quan điểm cá nhân của họ. Cử chỉ này chuyển những người không quan trọng nhất thành những người ủng hộ ông. Một cách khác để làm điều này là tạo một cuộc khảo sát yêu cầu các giáo viên đánh giá mức cam kết của họ để hoàn thành mỗi sáng kiến của trường. Mời họ tham gia vào quá trình hỗ trợ để đạt được từng mục tiêu.
- Tạo dựng mạng lưới hợp tác
Một khi với vai trò là hiệu trưởng, bạn đã nhận ra những trở ngại lớn nhất để đạt được các mục tiêu của trường, hãy mời các chuyên gia tư vấn giáo dục để giúp bạn vượt qua những trở ngại này. Tại thành phố New York, LaShawnna Harris, hiệu trưởng của P.S. 330Q ở Queens, hợp tác với Morrison Healthcare để cải thiệnnền văn hoá trường học thông qua ngày đánh giá giáo viên và các hoạt động xây dựng đội ngũ. Qua đó, giáo viên đã hiểu tầm nhìn của hiệu trưởng một cách rõ ràng (tăng 22%), và cảm thấy được hỗ trợ (tăng 43%).
- Tổ chức các buổi họp hoặc sinh hoạt toàn trường
Bao nhiêu lâu thì trường của bạn thu thập thông tin phản hồi? Tại trường trung học Quest College ở McCallen, Texas, thường xuyên tổ chức buổi sinh hoạt chúng để tôn vinh những thành tựu và nhấn mạnh đến kỳ vọng về hành vi trên quy mô toàn trường. Những buổi lễ này thường bao gồm một bài hát của trường, thông báo của học sinh về các sự kiện sắp tới, và đôi khi giới thiệu ngắn về công việc của học sinh. Ngoài xây dựng tinh thần học tập và đoàn kết, một thói quen hàng ngày như thế này giúp hiệu trưởng tập trung vào bức tranh toàn cảnh với tư cách là một nhà lãnh đạo
Tạo động lực cho một trường học là một nỗ lực kéo dài suốt cả năm. Bằng cách tập trung vào văn hoá trường học tích cực, hiệu trưởng có thể quản lí và điều hành nhà trường thành công.
Làm thế nào để hỗ trợ văn hóa trường học phát triển tích cực, mạnh mẽ? Hãy chia sẻ chiến lược của bạn với các giáo viên và hiệu trưởng khác nhé!
Tác giả: Kyle Wagner
Nguyễn Hữu Long dịch