Đặt câu hỏi là điều mà mỗi giáo viên làm hàng ngày. Công việc tưởng đơn giản này lại có tác động rất lớn đến quá trình học tập của học sinh. Tôi quyết định xem xét kỹ hơn các kỹ thuật đặt câu hỏi trong lớp học của tôi. Từ quá trình ứng dụng trong việc dạy học trên lớp, tôi đưa ra năm giai đoạn phát triển của việc đặt câu hỏi
- Chính sách không giơ tay
Thứ nhất, tôi bỏ qua thói quen gọi một học sinh giơ tay đứng lên trả lời. Thay vào đó, tôi đặt câu hỏi cho cả lớp và sau đó chọn một học sinh bất kì. Điều này buộc tất cả học sinh đều ý thức được rằng chúng có thể được chọn và do đó học sinh tham gia nhiều hơn. Nó cũng khiến cho tính kì vọng trong các câu hỏi của giáo viên được cải thiện rõ rệt.
- Cho học sinh thêm thời gian
Chọn một học sinh ngẫu nhiên lên trả lời, bạn sẽ nhận được những câu trả lời ngắn, những ý tưởng chưa thực sự tốt đồng thời làm những học sinh kém hơn cảm thấy áp lực. Việc kéo dài thời gian chờ đợi có thể khiến học sinh cảm thấy không thoải mái, làm không khí lớp học trầm xuống nhưng đó cũng là cách để giáo viên khiến học sinh phải suy nghĩ nghiêm túc hơn về trách nhiệm đưa ra câu trả lời.
- Đưa vấn đề, tạm dừng, phản hồi, chuyển tiếp.
Tôi đã áp dụng cách này khá thành công, tôi chỉ cần đưa ra tài liệu học tập để cho học sinh nghiên cứu và sau đó đặt ra các câu hỏi và liên tục dẫn dắt học sinh qua các vấn đề. Giáo viên có thể yêu cầu một học sinh khác trả lời câu trả lời của bạn. Điều này đảm bảo học sinh lắng nghe các bạn trong lớp và cung cấp nhiều cơ hội để thúc đẩy việc học của học sinh.
- Phát triển phân loại câu hỏi cụ thể theo chủ đề
Để thực hiện điều đó, tôi đã phát triển một hệ thống phân loại các câu hỏi để hướng đến khả năng tư duy bậc cao như tư duy phê phán và tư duy phản biện. Chúng tôi đã liên kết những câu hỏi cụ thể với chủ đề trong bài học bằng cách tham khảo các từ câu hỏi từ chính các đề thi.
- Để học sinh hỏi nhiều câu hỏi hơn
Tôi nhận thấy rằng, việc đặt câu hỏi sẽ giúp học sinh cảm thấy thoải mái và nhận thức tốt hơn. Để phát triển ý tưởng này, tôi khuyến khích học sinh đặt câu hỏi với nhau bằng cách sử dụng các “vấn đề” của chính bạn trước và cũng bằng cách điều chỉnh kế hoạch chỗ ngồi để học sinh cảm thấy thoải mái hơn khi đặt câu hỏi và thảo luận các vấn đề của bài học.
Nguyễn Hữu Long
