Các câu hỏi tạo ý tưởng cho học tập dựa trên nhu cầu
Tôi sẽ học được gì? Những dự án cho phép bạn học những kĩ năng hoặc kiến thức mới
Tôi sẽ tạo ra cái gì? là những dự án cho phép bạn sáng tạo và làm những sản phẩm mới hoặc cải tiến ý tưởng
Tôi sẽ giải quyết vấn đề gì? Những dự án cho phép bạn xác định những vấn đề và tìm ra biện pháp khắc phục.
Tôi thích cái gì? Những dự án cho phép bạn làm việc và theo đuổi đam mê, mơ ước và khát vọng.
Sở thích của tôi là gì? Những dự án cho phép bạn làm theo sở trường, sở thích và được học hỏi
Tôi có sức ảnh hưởng như thế nào? Những dự án cho phép bạn có những ảnh hưởng tích cực đến người khác
Đó là 6 câu hỏi cơ bản giúp học sinh có thể sử dụng để xây dựng các dự án học tập dựa trên xác định nhu cầu của bản thân.
Học tập dựa trên nhu cầu là một trong những hình thức học tập tự nhiên và cơ bản nhất. Ngoài việc học thông qua trò chơi, dẫn dắt và tự định hướng, thì việc học theo nhu cầu vẫn cứ xuất hiện dù cho chúng ta ý thức về nó hay không. Khi chúng ta tò mò hay băn khoăn về một vấn đề nào đó và sau đó sử dụng sự tò mò, băn khoăn đó để thúc đẩy việc học tập, tìm kiếm thông tin, giải quyết vấn đề,… Đó chính là học theo nhu cầu.
Việc học theo nhu cầu giúp học sinh sử dụng nhiều câu hỏi để điều chỉnh quá trình học tập – vốn có sự thay đổi khi khối lượng kiến thức ngày càng lớn. Đây là một phương pháp học tập hiệu quả bên cạnh những xu hướng dạy học khác như học tập dựa trên dự án, học tập hợp tác, học tập dựa trên thử thách và học tập trải nghiệm…
Những nội dung được đề cập ở trên là của tác giả Sylvia Duckwworth, ông đã minh hoạ các câu hỏi có thể truyền cảm hứng cho việc học tập theo nhu cầu. Nó đóng vai trò là chất xúc tác, khơi gợi sự tò mò của học sinh theo cách tác động giống như kỹ năng giải quyết vấn đề.
Dưới đây là một số câu hỏi giáo viên có thể sử dụng để hướng dẫn học sinh học tập dựa trên nhu cầu:
Tôi sẽ học được điều gì?
Tôi sẽ tạo ra sản phẩm nào?
Tôi sẽ giải quyết vấn đề gì?
Tôi thích cái gì?
Sở thích của tôi là gì?
Tôi có ảnh hưởng như thế nào?
Theo Terry Heick trong : “Các giai đoạn học tập theo nhu cầu – hướng đẫn cho giáo viên” có viết: “ Có những mô hình học tập dựa theo nhu cầu khác nhau, nhưng tất cả đều có điểm chung là: Việc học là phải tập trung vào một vấn đề có ý nghĩa, đòi hỏi phải xem xét các quan điểm khác nhau.
Nội dung học tập mang tính chất học thuật xảy như một quá trình tư nhiên khi học sinh nỗ lực tìm kiếm giải pháp”
Học sinh sẽ đảm nhận những vai trò tích cực trong quá trình học tập.
Giáo viên đóng vai trò cung cấp cho người học mọi công cụ hỗ trợ và nhiều nguồn thông tin để giúp học sinh tìm kiếm những giải pháp hữu hiệu.
Bằng mọi cách, người học phải chia sẻ thông tin và bảo vệ thành quả của mình
Bài viết sẽ tiếp tục chia quá trình học tập theo nhu cầu thành các giai đoạn bao gồm: tác động, chọn lọc, kiểm tra và lập đề cương, được tổng hợp lại trong bài viết dưới đây:
4 giai đoạn của học tập dựa theo nhu cầu:
- Các tác động
Thực tế cho thấy các phương pháp học tập truyền thống sẽ không tỏ ra phù hợp với những dạng câu hỏi được kết thúc mở và tạo sự tò mò. Khuyến khích học sinh tìm hiểu các nguồn thông tin và tài liệu bằng cách tương tác với bạn bè, chuyên gia hoặc các phương tiện truyền thông là một cách để tạo sự vui vẻ và mong muốn khám phá. Học sinh nên tham gia vào một phương pháp học tập, nghiên cứu mà chúng thích và cảm thấy thiết thực.
- Chọn lọc
Sự chọn lọc xảy ra khi học sinh bắt đầu đào sâu vào nguồn tài liệu và hiểu rõ hơn về chủ đề đã chọn, suy nghĩ của học sinh là về chủ đề và những bước cần thiết để giải quyết dự án. Học sinh nên tập trong vào các khả năng, độ tin cậy của các nguồn tài liệu và phải có sự hiểu biết về các quan điểm, sự kiện liên quan và các khả năng tác động đến các giải pháp.
- Kiểm tra
Một trong những giai đoạn quan trọng của việc học tập dựa theo nhu cầu là việc đặt câu hỏi. Khi học sinh bắt đầu hình thành các câu hỏi để tự kiểm chứng, bất kì điểm yếu nào trong hiểu biết hoặc suy luận của học sinh đều cần phải được làm rõ để giúp học sinh nhận ra giới hạn trong phạm vi công việc, hoặc hiểu được những thông tin nào còn thiếu và bước tiếp để bù đắp những lỗ hổng kiến thức
- Lập đề cương
Giai đoạn cuối cùng của quá trình học tập dựa theo nhu cầu tập trung vào việc phác thảo hoặc tạo ra thông tin và kích thích tính hiếu kì, đáp ứng yêu cầu tạo ra ban đầu. Kết quả cuối cùng là câu trả lời hoặc giải pháp và cần thể hiện được cả quá trình, đó là những gì học sinh sẽ tập trung giải quyết. Khi đó, việc học thực sự đương nhiên diễn ra .
Một trong những mục tiêu cuối cùng của giảng dạy là mang đến cho học sinh khả năng xác định một vấn đề, động não và thực hiện các giải pháp. Việc học tập dựa theo nhu cầu tạo cơ hội để tự tìm hiểu về thế giới, vai trò của chúng ta và làm như thế nào chúng ta có thể cải thiện nó. Và 6 câu hỏi trên giúp học sinh có thể sử dụng để làm hướng dẫn cho việc học tập dựa trên nhu cầu.
Sylvia Duckwworth
https://thuviengiangday.com dịch
