Chúng ta đều được lợi từ sự tỉnh thức, dù chúng ta chỉ mới bắt đầu (vào ngày hôm nay chẳng hạn) hay chỉ mới có một chút trải nghiệm. Điều này cũng đúng đối với học sinh. Ví dụ, một nghiên cứu trong tạp chí Giáo dục tập trung vào việc giảng dạy thiền định cho những thanh thiếu niên gặp khó khăn trong học tập. Nó cho thấy kết hợp thiền định hàng ngày là một phương pháp khả thi để giảm áp lực, và có thể giúp cải thiện việc học.
Và mặc dù ý tưởng về yoga hay thiền định trong các trường học có thể gợi đến một nhóm người ngồi thiền trên tòa sen, nhưng có một số chiến lược dành cho người mới bắt đầu phù hợp với lứa tuổi có thể được thực hiện ở mọi cấp độ. Dưới đây là một vài ý tưởng.
- Đối với học sinh tiểu học, hãy thử hướng dẫn thiền định
Đối với trẻ nhỏ, những đối tượng thích giờ kể chuyện, thiền định theo chỉ dẫn có thể là một sự vận động tự nhiên từ đọc to đến bước đầu thực hành thức tỉnh. Yêu cầu học sinh ngồi chéo chân và nhắm mắt lại. Hãy bắt đầu bằng cách yêu cầu học sinh chú ý đến cách bụng của họ phồng lên và xẹp xuống khi hít vào, thở ra thật chậm.
Tiếp theo, bắt đầu mô tả một môi trường tự nhiên để họ tưởng tượng, như bãi biển hoặc một đồng cỏ. Tiếp tục thêm chi tiết để họ suy nghĩ và tưởng tượng khi bạn thực hành thức tỉnh. Hoàn thành bằng cách yêu cầu họ quay lại để chú ý đến hơi thở và bụng của họ, sau đó, nhẹ nhàng mở mắt ra.
Bạn có thể xem xét việc theo dõi bài thiền này hoặc bất kỳ bài thiền ngắn nào khác bằng cách cho học sinh vẽ hoặc thể hiện kinh nghiệm thiền định một cách trực quan. Họ cảm thấy thế nào khi thiền? Họ đã thấy gì? Để có nhiều kỹ thuật sử dụng với trẻ nhỏ hơn, hãy xem những ý tưởng từ Trung tâm Chopra.
- Đối với học sinh trung học cơ sở, hãy dẫn dắt bằng sự ngọt ngào
Làm thế nào để bạn dẫn dắt học sinh trung học đến sự thức tỉnh? Một ít sô cô la thì sao? Cho mỗi học sinh trong lớp một gói kẹo hoặc một miếng sô cô la nhỏ. Yêu cầu họ cho miếng đầu tiên vào miệng và đếm thầm từ 100 đến 0 trong khi cái kẹo tan ra.
Với miếng kẹo tiếp theo, yêu cầu học sinh vận dụng tất cả các giác quan của họ. Yêu cầu họ nếm sô-cô-la … để cảm nhận nhiệt độ của nó … cảm thấy sự hòa quyện của nó khi tan trong miệng … để xem liệu nó có vị như nhau trên tất cả các vùng của lưỡi hay không. Bạn nắm bắt được ý tưởng rồi đấy. Sau hai trải nghiệm này, dẫn dắt học sinh trong một cuộc thảo luận về sự khác biệt giữa hai lần họ thử sô cô la. Điều này có thể đem lại những quan sát tốt. Ví dụ, khi chúng ta đang thực hiện một nhiệm vụ tổng hợp, chúng ta không thực sự chú ý. Vì vậy, nhận thức được điều này sẽ giúp chúng ta bắt đầu thực sự nhận thức được thế giới xung quanh.
- Đối với học sinh trung học phổ thông, hãy tập trung vào hơi thở
Đối với học sinh trung học phổ thông, tập trung vào việc thở có thể là một cách tuyệt vời nhằm đối phó với sự lo lắng khi kiểm tra hoặc bình tĩnh lại khi tình cảm dồn nén. Thở mũi luân phiên là một kỹ thuật tuyệt vời cho người mới bắt đầu vì nó kết hợp hoạt động thể chất với công việc thở, giúp học sinh hiểu rõ hơn về hơi thở của mình. Dưới đây là một số hướng dẫn đơn giản cho học sinh:
- Nhẹ nhàng thở. Từ từ thôi!
- Ngồi thẳng lưng.
- Đặt ngón giữa và ngón trỏ của tay phải vào khoảng giữa hai lông mày, ngón cái nằm về phía lỗ mũi bên phải, ngón út và áp út ở phía lỗ mũi trái.
- Dùng ngón tay cái để bịt lỗ mũi phải và hít vào qua lỗ mũi trái 4 nhịp.
- Dùng ngón út và áp út để nhấn lỗ mũi trái khi bạn nhả lỗ mũi phải và thở ra qua lỗ mũi phải 4 nhịp.
- Khi chu kỳ thở thứ nhất hoàn tất, bắt đầu lại bằng cách hít thở qua lỗ mũi phải trong khi lỗ mũi trái đóng lại. Bịt lỗ mũi phải và thở ra qua lỗ mũi trái.
Làm vài lần như thế. Nếu học sinh cảm thấy cực kỳ ngốc nghếch hoặc có xu hướng chú ý đến xung quanh, bạn có thể yêu cầu họ nhắm mắt trong bài tập này.
Mặc dù những chỉ dẫn này dành cho học sinh, giáo viên cũng có thể sử dụng sự thức tỉnh. (Hoặc ít nhất là một mẩu chocolate đó!) Nếu bạn muốn đào sâu hơn vào sự thức tỉnh hoặc thực hành thiền định, ứng dụng Headspace cung cấp một bản dùng thử miễn phí trong 10 ngày. Có những ứng dụng khác giúp bạn thử nghiệm quá trình.
Bạn có thực hành sự thức tỉnh trong lớp học của mình không? Bạn tổ chức các hoạt động nào?
Tác giả: Katherine Fusco
Đặng Thanh Hiền dịch
