Mục đích của dự án này không chỉ là khám phá các phong cách dạy và học để giúp học sinh tiến bộ, mà còn xem cách chúng có thể phát triển khả năng tư duy địa lý của bản thân.
Trong phần: Suy nghĩ về sự phát triển của tư duy địa lý, Paul Weeden khám phá từng yếu tố chi tiết và cách lập kế hoạch cho nó.
Điều gì làm cho một tiết học địa lý tốt?
Một trong những thành phần quan trọng nhất của bài học địa lý tốt là… Địa lý! Điều này có vẻ hiển nhiên nhưng chúng ta thường chú ý hơn đến quá trình giảng dạy như việc quản lý lớp học, tốc độ và nhịp điệu của bài học, thay vì sự phát triển của sự hiểu biết về địa lý.
Điều quan trọng là các giáo viên phải suy nghĩ về các yếu tố thiết yếu của một bài học địa lý tốt. Margaret Roberts đã viết một bài báo với tiêu đề, ‘Điều gì tạo nên bài học địa lý tốt?’, Khám phá các yếu tố chính của bài học địa lý tốt và cách đánh giá chúng. Bạn có thể nghĩ về điều này tại một cuộc họp của tổ bộ môn hoặc như một buổi hội thảo giữa các giáo viên.
Trong dự án “Making Geography Happen”, mỗi nghiên cứu điển hình đều dựa trên đặc trưng của bộ môn. Các giáo viên tham gia đã suy nghĩ kỹ về điều này trước khi triển khai chương trình giảng dạy.
Suy ngẫm về việc dạy học địa lý
Các giáo viên tham gia vào dự án Making Geography Happen đã cùng nhau suy ngẫm về những kinh nghiệm đã học được để giúp học sinh tiến bộ và cách họ ‘làm địa lý thực sự thú vị’ với các lớp học của họ. Dự án đã cho giáo viên thời gian để suy ngẫm về việc giảng dạy và cho học sinh cơ hội suy ngẫm về những gì đã học được.
Dưới đây là tóm tắt một số suy ngẫm của giáo viên và học sinh:
– Bắt đầu bài học
Tất cả các giáo viên đều đồng ý rằng sự khởi động để bắt đầu cho bài học là rất quan trọng. Margaret Roberts, trong cuốn sách Learning Through Inquiry (2003), nói về việc tạo ra ‘cần phải biết’ cho học sinh thông qua các câu hỏi.
Đối với Louise Ellis, giáo viên tại trường trung học Stopsley đã bắt đầu bài học với một câu hỏi rõ ràng: ‘Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn di chuyển trong 10 giờ đồng hồ từ trường học?’. Cô cũng lôi cuốn những đứa trẻ với một ‘chiếc hộp cảm giác’ cho họ gợi ý về nơi mà trên thế giới này có thể trở thành hiện thực.
Tại trường King Edward VI Five Ways School, học sinh được cho xem một hình ảnh của một cậu bé đang đọc sách trong một bãi rác khi giáo viên dạy về sự Phát triển Không đồng đều về kinh tế. Học sinh được yêu cầu mô tả cậu bé và cuộc sống của cậu và do đó có thể tạo ra mối liên hệ giữa cuộc sống của trẻ em và phát triển sự đồng cảm. Hoạt động này đã giúp tạo ra “mong muốn hiểu biết’ trong học sinh.
– Cùng xây dựng chương trình giảng dạy
Nina giáo viên trường North Reddish và Paula giáo viên trường King Edward VI Five Ways đã cho học sinh cơ hội tham gia vào việc lập kế hoạch của chương trình giảng dạy. Một khi sự tò mò của học sinh đã được đánh thức, nó dẫn đến việc học sinh đặt ra những câu hỏi hiệu quả. Các giáo viên sau đó đã sử dụng chính những câu hỏi này để lên kế hoạch giảng dạy.
Các giáo viên cảm thấy điều quan trọng là học sinh có thể hiểu tại sao chúng cần thiết phải học về chủ đề này. Paula đã dành thời gian với các học sinh lớp 9 để cùng các em suy nghĩ về lý do tại sao sự phát triển không đồng đều là một chủ đề quan trọng cần tìm hiểu. Cô đã lên kế hoạch cho ‘bài học tiếp theo’ thích hợp hơn với học sinh thay vì chỉ đơn giản là dạy theo chương trình có sẵn.
– Những chuyện có thật
Sử dụng những câu chuyện có thật về các cá nhân là một lực hút để lôi cuốn sự tham gia và tạo động lực cho học sinh. Tại trường Stopsley, Louise đã sử dụng những câu chuyện về trẻ em từ vùng hẻo lánh để dạy cho học sinh. Mặc dù học sinh đang học về những nơi xa xôi, nhưng chúng vẫn có thể liên hệ với những đứa trẻ khác.
Trường North Reddish có một mối liên kết với một trường học ở Ả Rập Saudi và vào cuối một chương, các em học sinh sẽ viết những bức thư điện tử và trao đổi về những gì đã học.
Tại trường St Peters Smithills, những người lớn tuổi từ cộng đồng đã được mời đến để nói chuyện với các em về những gì mà Barrow Bridge từng thích.
Học sinh tại trường Perton First đã viết thư cho các học sinh tại trường trong ngôi làng lân cận Brewood.
– Nghiên cứu thực địa
Cả St Peter’s Smithills và Perton First School đều sử dụng hoạt động tham quan thực địa tại các khu vực của địa phương. Mặc dù các địa điểm khá gần nhưng học sinh vẫn biết không nhiều về chúng. Việc học tập bên ngoài không gian lớp học giúp học sinh có thêm những trải nghiệm địa lý, và thúc đẩy sự tham gia của chúng.
Trong các hoạt động thực địa và quá trình chuẩn bị trong lớp học, học sinh đã sử dụng bản đồ để nâng cao khả năng học tập của mình và hiểu được những nơi họ đang học.
– Khuyến khích học sinh sáng tạo
Tại trường trung học Stopsley, Louise cho các học sinh cơ hội sáng tạo bằng cách làm cho các mô hình thể hiện những gì họ đã học được. Một đài phát thanh có đầy đủ thông tin về Trường Air là một ví dụ như vậy.
Trình diễn lại các ví dụ về các hoạt động của học sinh từ những năm trước đã giúp truyền cảm hứng cho chúng. Lớp học của Anthony tại St Peter’s Smithills biến bản đồ lớp học thành một mô hình tái chế rác lớn. Trong khi đó các học sinh của Nina đã tạo ra tác phẩm nghệ thuật Ả Rập và học cách làm bánh mì.
Sáng tạo đã thúc đẩy học sinh và làm cho việc học thú vị hơn. Sự kì vọng cao và lên kế hoạch kĩ lưỡng khi tổ chức các hoạt động sẽ giúp học sinh đạt được sự tiến bộ.
– Kết hợp với các đối tượng khác
Một bài học địa lý tốt sẽ có mối liên hệ với nhiều chủ đề. Tại St Peter’s Smithills, dự án Barrow Bridge đã xem xét khu vực trong quá khứ, hiện tại và tương lai, vì vậy kết hợp với lịch sử.
Tại trường Perton First, chủ đề bao gồm ICT vì Chris đã cho học sinh của mình nhiệm vụ tạo ra PowerPoint so sánh hai ngôi làng. Học sinh tại trường St Peter’s Smithills đã sử dụng phần mềm Comic Life Deluxe để viết một cuốn sách truyện tranh lịch sử về Cầu Barrow.
Các hoạt động liên quan đến kĩ năng viết luận cũng xuất hiện trong nhiều dự án – bao gồm viết văn thuyết phục, gửi email hoặc viết thư cho các học sinh khác, đọc các review từ các cuốn tiểu thuyết và tạo các sổ tay thông tin.
– Suy ngẫm của học sinh
Tại mỗi trường, học sinh được cho cơ hội để suy ngẫm về điều họ đã học:
- Tại trường North Reddish, trường này có hình thức trực quan sinh động khi các học sinh thực hiện một bản đồ tư duy thể hiện kiến thức về Ả Rập Saudi
- Giáo viên Chris đã sử dụng đánh giá lẫn nhau giữa các học sinh và thang tiêu chí thành công tại Trường Perton First.
- Học sinh tại Trường Trung Học Stopsley hoàn thành một bản ghi chép suy ngẫm sau mỗi bài học.
- Tại trường King Edward VI Five Ways, học sinh Lớp 9 của Paula theo dõi các bài học và hoàn thành tờ quan sát trước khi điền vào một bảng câu hỏi ở cuối bài học.
- Paula cũng đã thử dung một phiếu học tập, trong đó học sinh ghi lại các câu hỏi và suy nghĩ quan trọng nhưng nó hơi mất thời gian và không thành công như một hoạt động học tập. Điều này đã được thay thế bằng ‘Ghi và dán lên bảng, nơi học sinh được mời để chính thức gửi câu hỏi và bình luận của họ. Đây là những kiểm tra và trao đổi thông tin về sự tiến bộ rất hiệu quả.
Trên đây là những kinh nghiệm thực tế để khiến giờ học Địa lý trở nên hấp dẫn và thú vị hơn. Các thầy cô hãy đọc thêm phản hồi từ giáo viên và học sinh bằng cách xem các sản phẩm của dự án. Nếu thầy cô có ý tưởng nào khác, hãy chia sẻ cùng chúng tôi nhé!
Nguồn: https://www.geography.org.uk/
Nguyễn Hữu Long dịch
