Khi phát triển một chương trình mới, điều đầu tiên chúng ta phải quan tâm là, ai sẽ tham gia vào việc xác định năng lực / kết quả đầu ra chung cho một chương trình. Bước đầu tiên trong việc lựa chọn các năng lực vào chương trình giảng dạy là chia chúng thành các chủ đề gắn với từng nội dung kiến thức. Điều này thường được thực hiện bởi phòng chương trình, ban đào tạo của nhà trường hoặc các thành viên khác như chuyên gia từ các trường sư phạm hoặc đại diện của các doanh nghiệp,…
Nếu các đánh giá được phát triển độc lập với xây dựng nội dung chủ đề giảng dạy, thì người xây dựng nội dung có thể là các giáo viên có kinh nghiệm của trường. Sau khi các nội dung kiến thức giảng dạy được xác định, các tài liệu học tập hoặc chương trình học chi tiết cần phải được triển khai để giáo viên có thể thực hiện. Tài liệu học tập hoặc chương trình học có thể được phòng chương trình/ ban đào tạo của nhà trường tự xây dựng hoặc chúng có thể được tìm thấy từ các nguồn bên ngoài (các nhà xuất bản, các website cung cấp nguồn tài liên online, hoặc các tài nguyên giáo dục mở,…). Những tài liệu học tập này cần phải được phân hóa để phù hợp với năng lực và phong cách học tập của học sinh. Điều đó có nghĩa là toàn bộ tài liệu học tập cần phải có sẵn trước khi năm học mới bắt đầu.
Ở mỗi bước của quy trình trước khi chương trình bắt đầu chạy, tất cả các bên liên quan cần có sự cân nhắc kĩ lưỡng. Ngay cả sau khi nó được triển khai, vẫn cần các chương trình hỗ trợ hoặc chỉnh sửa. Nhu cầu học tập của học sinh cũng như những đòi hỏi về các kĩ năng mới đang thay đổi từng ngày, điều đó đòi hỏi các chương trình dạy học phát triển năng lực phải không ngừng cập nhật.
Phát triển các chương trình Dạy học phát triển năng lực
Chương trình dạy học phát triển năng lực cho phép học sinh theo dõi sự tiến bộ theo tốc độ của riêng mình để làm chủ các năng lực. Các chương trình CBE đã xác định rõ mục tiêu học tập và các năng lực mà học sinh phải nắm vững khi hoàn thành chương trình. Trong hầu hết các chương trình, học sinh phải tham gia các hoạt động đánh giá thường xuyên hoặc hoàn thành dự án để thể hiện sự thông thạo các năng lực.
Có năm nguyên tắc để phát triển các chương trình CBE chất lượng cao :
- Bằng cấp phản ánh được gần đúng năng lực của học sinh.
- Học sinh có thể học với tốc độ thay đổi và được hỗ trợ trong quá trình học tập.
- Tài nguyên học tập hiệu quả có sẵn và có thể tái sử dụng.
- Các năng lực được thể hiện rõ ra các nội dung học tập, kết quả học tập và đánh giá rõ ràng, có thể đo lường được.
- Các đánh giá đáng tin cậy.
Các trường học cần xác định các năng lực, hoặc mục tiêu học tập, mà họ mong đợi học sinh thành thạo sau khi hoàn thành xong một lớp hoặc một cấp học. Một số trường học sử dụng khung năng lực chung hoặc điều chỉnh các mục tiêu học tập hiện để chuyển dần sang các mục tiêu về năng lực
* Nguồn: Johnstone, S. M., & Soares, L. (2014). Nguyên tắc phát triển các chương trình giáo dục phát triển năng lực, The Magazine of Higher Learning, 46 (2), 12-19.
Phát triển nội dung các môn học theo chương trình dạy học phát triển năng lực
Một đặc điểm chính giúp phân biệt dạy học phát triển năng lực với các chương trình giáo dục khác là học sinh có thể tiến bộ theo tốc độ của riêng mình.
Khi học sinh có thể tiến bộ theo tốc độ của riêng mình việc học trở thành một hằng số không đổi và được thể hiện thông qua việc nắm vững các mục tiêu học tập, năng lực của học sinh và thời gian trở thành biến số. Một số học sinh có thể đẩy nhanh tiến độ học tập của mình hơn.
Đánh giá năng lực
Các trường học đã áp dụng một loạt các phương pháp tiếp cận để cung cấp đánh giá cho học sinh trong các dạy học phát triển năng lực. Đánh giá có thể có nhiều hình thức, bao gồm các bài kiểm tra trắc nghiệm, thuyết trình, nghiên cứu và dự án. Đánh giá trắc nghiệm được chấm điểm tự động. Các dự án và giấy tờ thường được đánh giá bởi giáo viên và phiếu tự đánh giá.
Các trường học có điều kiện, có thể áp dụng việc đánh giá thông qua hệ thống phần mềm lưu trữ sản phẩm học tập của học sinh. Dưới đây là một số ví dụ:
- Học sinh thực hiện các đánh giá trước khi bắt đầu một chủ đề, để xác định những năng lực mà học sinh đã thành thạo (nếu có) và những năng lực học sinh cần tập trung cải thiện. Nếu học sinh vượt qua bài đánh giá, có thể chuyển sang chủ đề tiếp theo.
- Học sinh có thể làm bài kiểm tra trong quá trình học. Những điểm số này không phải để xếp loại học sinh, mà giúp học sinh xác định những gì đang học, đã học và những nội dung cần chuẩn bị cho bài đánh giá cuối cùng.
- Khi học sinh đã hoàn thành việc học, chúng sẽ tham gia một đánh giá tổng kết cuối khóa về các năng lực cần hình thành trong khóa học.
Trong hầu hết các chương trình, học sinh phải vượt qua được các bài đánh giá, đi kèm với các sản phẩm học tập để chứng minh khả năng làm chủ các năng lực của bản thân.
Theo Western Governors University
Táo Giáo Dục dịch
Trích Tập san Giáo viên Hiệu quả – Số tháng 1/2020: Dạy học phát triển năng lực
