Cho dù bạn muốn tăng sự tham gia của người học hay hạn chế tình trạng căng thẳng trong công việc giảng dạy bạn cũng sẽ tìm đến những ý tưởng dưới đây.
Có rất nhiều nghiên cứu về quá trình học tập được công bố mỗi ngày, bạn có thể bỏ lỡ một điều gì đó nhưng các kĩ thuật dưới đây dường như sẽ là điều bạn không nên bỏ qua. Nó rất đơn giản và có thể áp dụng ngay trong lớp học của bạn.
Bạn cần nhớ 2 điều. Đầu tiên đó là hạn chế tới mức tối đa việc hiểu sai về các kết quả nghiên cứu. Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn hãy tìm kiếm thêm các thông tin từ nhiều nguồn khác nhau. Thứ 2 tất cả các yếu tố này chỉ là kĩ thuật, việc thực hiện còn phụ thuộc vào năng lực cá nhân của bạn.
* Lôi cuốn sự tham gia của học sinh
- Chào đón học sinh, gọi học sinh bằng tên và sử dụng những cách giao tiếp tích cực. Việc làm này sẽ cải thiện kết quả học tập đến 27%.
- Đại học Virginia đã chọn nhóm học sinh ngẫu nhiên một trường trung học để viết về những gì chúng đã học được từ môn khoa học. Một nhóm khác viết về sự cần thiết của môn khoa học đối với cuộc sống. Nhóm học sinh thứ 2 đã đạt kết quả cao hơn trong các bài kiểm tra và hứng thú hơn trong các giờ học so với nhóm thứ nhất.
- Đừng bỏ qua những học sinh kém. Khi học sinh nhìn lại kết quả mà chúng đã đạt được và suy ngẫm về những điều chúng có thể làm được tốt hơn sẽ cải thiện kết quả học tập của người học.
* Các mẹo để có thể áp dụng với học sinh ngay sáng mai
- Tiến hành các bài kiểm tra thử để hạn chế việc rơi rớt kiến thức sẽ có tác dụng hơn là đọc lại sách giáo khoa và tài liệu học tập.
- Cho những nhiệm vụ đòi hỏi khả năng nhận thức, tránh sử dụng âm nhạc, phim, mạng xã hội trong quá trình học tập. Hãy thực hành thở sâu sau mỗi hoạt động có liên quan đến phim ảnh, mạng xã hội để khuyến khích học sinh tập trung.
- Việc ghi chép bằng tay sẽ giúp học sinh ghi nhớ hơn là đánh máy.
- Dùng bút nhớ để đánh dấu các văn bản sẽ giúp học sinh có điểm số tốt hơn trong các bài kiểm tra trắc nghiệm.
8.Khi so sánh giữa những hình minh họa thực và những hình mang tính biểu tượng thì các bức tranh biểu tượng sẽ giúp học sinh ghi nhớ và tưởng tượng tốt hơn.
9.Khi thực hành âm nhạc, thể thao và toán, học sinh sẽ thuận lợi hơn từ việc áp dụng của hiệu ứng thay đổi hơn là việc lặp đi lặp lại một nội dung nào đó.
- Việc thực hành từng phần trong một khoảng thời gian sẽ có tác dụng hơn việc thực hành một hoạt động lớn mặc dù việc thực hành một hoạt động lớn sẽ cho phép học sinh kết hợp nhiều kĩ năng hơn.
- Việc ngủ giữa các hoạt động nhớ từ mới sẽ giúp học sinh học nhanh hơn.
* Các hoạt động hướng dẫn
- Yêu cầu học sinh nhắc lại các thông tin ngay sau khi giáo viên đưa ra hướng dẫn sẽ có tác dụng tốt hơn. Ví dụ yêu cầu học sinh nói lại hoặc hướng dẫn lại cho bạn bên cạnh.
- Việc sơ đồ hóa sẽ giúp việc gợi lại kiến thức, nó thúc đẩy các hoạt động ghi nhớ. Việc tạo cho học sinh sự tò mò bất ngờ trước khi giới thiệu một nội dung nào đó sẽ giúp học sinh nhớ tốt hơn. Giáo viên có thể sử dụng các video trên youtube hoặc các câu truyện hài hước để thực hiện điều đó.
- Sự tò mò sẽ giúp cho bộ não học tập tốt hơn. Khi đưa ra câu trả lời nó giống như việc đánh thức sự tò mò.
- Tạo nên sự kết nối và ý nghĩa giữa nội dung của các khái niệm, các kiến thức được học. Khi giới thiệu 1 nội dung mới yêu cầu học sinh suy ngẫm về những gì chúng đã được học có liên quan đến kiến thức mới đó.
- Một số học sinh đánh giá thấp việc hiểu rõ một khái niệm, điều này sẽ dẫn đến việc học sinh không có khả năng liên kết hoặc vận dụng các khái niệm đó. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chỉ cần hỏi lại người học, yêu cầu học sinh viết lại, suy ngẫm lại về khái niệm sẽ giúp học sinh nhận ra được chúng đang thiếu ở nội dung nào và biết cách để hoàn thiện nó. Nhớ rằng chiến thuật này sẽ không hiệu quả nếu như khái niệm này quá dễ.
- Dựa trên nghiên cứu của đại học Havard, việc một giáo viên da trắng thảo luận về những điểm chung với một học sinh da đen sẽ làm giảm đi khoảng cách về kết quả học tập giữa các học sinh với nhau.
* Làm thế nào để giảm thiểu sự căng thẳng của giáo viên?
- Việc cố gắng dập tắt các cảm xúc tiêu cực kém hiệu quả hơn là gợi lại những cảm giác tích cực. Dưới đây là cách để một giáo viên sử dụng lời khen để tránh làm tổn thương người học khi em học sinh đó đạt kết quả học tập kém: “thầy không cảm thấy hoang mang… nếu các con không làm tốt một điều gì, thầy biết rằng đó là một quá trình học tập. Đây mới chỉ là lớp 7, các con sẽ còn các lớp sau đó để tiến bộ hơn.
- Đừng kêu ca phàn nàn với đồng nghiệm. Việc kêu ca phàn nàn không làm cho bạn thoải mái hơn, việc tiếp xúc với các đồng nghiệp hay kêu ca cũng vậy.
* Những việc làm không có tác dụng đến nhận thức
- Đừng đọc một đoạn văn bản trên slide trong khi thuyết trình. Hành động phổ biến này sẽ tạo ra sự quá tải trong nhận thức của người nghe.
- Đừng bắt học sinh phải nhìn vào giáo viên khi đang trả lời những câu hỏi khó. Việc giao tiếp bằng ánh mắt sẽ làm giảm đi khả năng thể hiện những kiến thức trừu tượng. Theo một nghiên cứu đối với các câu hỏi phức tạp học sinh chỉ có thể trả lời đúng 50% khi chúng bị buộc phải nhìn vào mắt một ai đấy. Ngược lại điểm số sẽ cao hơn khi để ánh mắt của học sinh được tự do.
- Hạn chế sử dụng các câu hỏi trắc nghiệm. Việc đặt những trả lời đúng cạnh những câu trả lời sai có thể giúp học sinh học được tốt hơn.
- Tránh những khái niệm không rõ ràng, hạn chế sử dụng các tính từ và trạng từ thay vào đó hãy dùng động từ và danh từ nhiều hơn khi đặt mục tiêu và đưa ra chỉ dẫn. Ví dụ thay vì nói cô muốn con đưa ra câu trả lời tốt thì hãy nói: “ cô muốn con đưa ra 3 nguyên nhân dẫn đến sự kiện”.
* Các nghiên cứu về cải thiện các hoạt động viết
- Kĩ năng viết gần như không được cải thiện khi giáo viên tập trung vào quá nhiều những chỗ học sinh làm sai. Học sinh sẽ phản hồi hiệu quả khi giáo viên chỉ ra không quá 5 lỗi trong bài làm. Vì vậy hãy giảm thiểu số lỗi sai và yêu cầu học sinh thường xuyên phản hồi về việc khắc phục lỗi sai đó.
- Việc đọc các bài văn mẫu và các tác phẩm văn học là không đủ để cải thiện kĩ năng viết. Giáo viên không chỉ cần phải làm mẫu mà còn phải cung cấp những phân tích rõ ràng, các cách tiếp cận và tư duy phê phán trong quá trình thực hành viết.
- Việc khen thưởng học sinh một cách quá mức sẽ làm giảm đi sự cố gắng và nỗ lực cũng như sự suy ngẫm của người học. Các phản hồi nên chi tiết và có bằng chứng cụ thể để người học hiểu rõ năng lực của bản thân.
Tác giả: Todd Finlay
Nguyễn Hữu Long dịch
