Làm thế nào để biết một giáo viên có giảng dạy hiệu quả hay không? Nếu bạn hỏi một giáo viên, người ta sẽ hỏi lại bạn: “Học sinh trong lớp liệu có đang thực sự học không?” Với mục tiêu xác định hiệu quả của giáo viên – hoặc học sinh có đang học không – tiểu bang Texas bắt tay vào thiết kế một công cụ đánh giá giáo viên mới, thay thế hệ thống tiêu chí cũ đã được sử dụng trong gần 20 năm.
Đạo luật Every Student Succeeds Act (Mọi học sinh đều thành công) và hệ thống đánh giá giáo viên
Một trong những yếu tố mới của hệ thống đánh giá giáo viên ở Texas là sự tiến bộ của học sinh là một nội dung trong mỗi bản đánh giá giáo viên. Điều đó cho thấy bản đánh giá này không hề cố định. Nó thay đổi khi điểm kiểm tra của học sinh năm nay được đối chiếu với điểm kiểm tra từ những năm trước hoặc đối chiếu giữa các học sinh trong lớp. Nó cho thấy giá trị gia tăng mà giáo viên tạo ra trong thời điểm hiện tại. Kể từ khi Texas quyết định rút khỏi hoạt động thi đua danh hiệu, liệu bang này có coi việc đánh giá giá trị gia tăng là một bước ngoặt không? Đạo luật No Child Left Behind (Không học sinh nào bị bỏ lại phía sau) đòi hỏi phải có giá trị gia tăng, nhưng Đạo luật Every Student Succeeds Act (Mọi học sinh đều thành công) thì không. Một yếu tố rõ ràng ở hệ thống đánh giá mới này là mỗi quận trong bang Texas có thể tự thiết lập các tiêu chuẩn riêng.
Trên thực tế, điều này xảy ra ở nhiều địa phương trên khắp nước Mĩ. Những bản đánh giá giáo viên này rất chi tiết. Việc đảm bảo rằng giáo viên biết và có thể làm được những gì nhằm đáp ứng mục tiêu bài học, vì những lý do khác nhau, trở thành một thách thức đáng kinh ngạc. Vì vậy, “luật chơi” đang thay đổi, giống như khi Đạo luật NCLB được ban hành.
Hãy nhìn vào ba hệ quả có thể xảy ra. Điều này rất quan trọng đối với giáo viên và quản trị viên, nó buộc họ phải suy nghĩ xem làm thế nào để đáp ứng các yêu cầu của Đạo luật ESSA.
Hệ quả 1: Phủ nhận các yếu tố ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh
Liệu giáo viên có thay đổi mục tiêu học tập vì hiệu quả học tập của học sinh chiếm 20% trong bản đánh giá giáo viên? Tôi tin rằng một giáo viên tuyệt vời là yếu tố quan trọng nhất trong việc nâng cao chất lượng học tập của học sinh (ở trường), những yếu tố khác nằm ngoài tầm kiểm soát của giáo viên, chính quyền, hệ thống trường học, chính quyền tiểu bang và đặc biệt là chính phủ liên bang. Tôi cho rằng đó là nơi tồn tại giá trị gia tăng; bạn kiểm tra học sinh và đánh giá sự tiến bộ của họ trong thời gian bạn giảng dạy. Chúng ta đang duy trì một cơ chế trong đó giáo viên giỏi luôn tìm cách hỗ trợ học sinh, điều chỉnh hoặc phá vỡ các quy tắc học tập truyền thống nếu cần thiết.
Đo lường giá trị gia tăng là việc vô nghĩa đối với hệ thống đánh giá giáo viên vì còn nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến năng lực học tập của học sinh. Cuối cùng, dữ liệu thu thập được về hiệu quả học tập của học sinh sẽ có ích hơn đối với các ban ngành có liên quan và cộng đồng chuyên môn của giáo viên thay vì được sử dụng như là một yếu tố quyết định hiệu quả dạy học của giáo viên.
Hệ quả 2: Đánh giá thấp phản hồi và trợ giúp của đồng nghiệp
Giáo viên cần bộ phận hành chính trong việc lập kế hoạch, duy trì sự ổn định và truyền thống, phát lương và tài liệu, bảo trì khuôn viên, giữ gìn an ninh và kỉ cương của học sinh. Mặc dù các cán bộ quản lí có khả năng xác định và kiểm tra điểm yếu của chương trình nhưng hiện nay những giới hạn khiến họ không phải lúc nào cũng giám sát và thúc đẩy sự phát triển liên tục của giáo viên được. Trong các trường mà tôi đã ghé thăm và làm việc, giáo viên không trông chờ những người quản lí đưa ra lời khuyên kịp thời về phương pháp cải thiện thực hành; họ lắng nghe các đồng nghiệp, lãnh đạo nhà trường hoặc cộng đồng dạy học bên ngoài trường để phát triển nghiệp vụ sư phạm. Do đó, một hệ thống đánh giá hiệu quả nên bao gồm các cuộc trao đổi của giáo viên nhằm hợp tác chặt chẽ với đồng nghiệp, qua đó nhận được sự giúp đỡ, hướng dẫn và hỗ trợ cũng như cách cải tạo thực tiễn và học sinh.
Hệ quả 3: Đòi hỏi quá cao ở các lãnh đạo trường học
Giáo viên và các nhà lãnh đạo trường học từ lâu đã nhận ra bất kỳ hệ thống đánh giá kết quả nào được thực hiện hàng năm chỉ đem lại những lợi ích nhỏ. Đánh giá quá trình dạy học là việc hoàn toàn cần thiết để cải tiến việc giảng dạy. Tuy nhiên, các nhà quản lý sẽ phải mất thời gian để thực hiện tất cả các cuộc họp và hội nghị cần thiết, cũng như các đánh giá định kỳ mà một số hệ thống đánh giá mới yêu cầu để giúp giáo viên nâng cao chuyên môn. Cần bỏ ra một khoảng thời gian đáng kể để dự giờ lớp học của giáo viên. Thật không may, đây là một nhiệm vụ không thực tế đối với các lãnh đạo trường học. Một lần nữa, làm việc với các đồng nghiệp của giáo viên – lãnh đạo nhà trường và các tổ trưởng bộ môn – có thể là một phương án hiệu quả để đánh giá định kì việc giảng dạy và học tập.
Khi Đạo luật ESSA được ban hành, bạn kì vọng sự thay đổi (hoặc giữ nguyên) nào trong hệ thống đánh giá giáo viên tại địa phương hay trường học mà bạn đang công tác? Vui lòng chia sẻ trong phần bình luận dưới đây.
Tác giả: BEN JOHNSON
Đặng Thanh Hiền – TGD dịch
