Một trong những yêu cầu của tiết học thành công là phải có hoạt động ôn tập củng cố cuối giờ hoặc hoạt động kết thúc giờ học. Hiện nay việc tiến hành các giờ học vẫn còn thiếu những đánh giá rõ ràng và phản hồi của người học. Đó có thể là do việc sử dụng mô hình bài học của Madeline Hunter không đúng cách (mô hình này bao gồm 8 nội dung bắt buộc: Đặt mục tiêu và truyền đạt mục tiêu , đánh giá đầu vào, thiết lập mô hình, kiểm tra mức độ hiểu biết, thực hành có hướng dẫn, thực hành độc lập, và hoạt động kết thúc). Hoạt động kết thúc giờ học có rất nhiều lợi ích, xin đừng coi nó như là một việc làm mang tính thủ tục hay bị ép buộc.
Hoạt động kết thúc giờ học là gì?
Là những hoạt động cuối cùng, kết thúc bài học và tạo ra một ấn tượng lâu dài về những gì đã học và tạo nên sự suy ngẫm nơi người học nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập. Nó được giáo sư Rod Lucero của Đại học bang Colorado gọi là một xu thế mới.
Giáo viên sử dụng các hoạt động kết thúc để:
- Kiểm tra mức độ hiểu biết và nắm kiến thức
- Nhấn mạnh các thông tin quan trọng
- Kết thúc mở
- Nhận ra những nhận thức sai của người học
Học sinh thấy các hoạt động kết thúc giờ học hữu ích cho:
- Tóm tắt, đánh giá và thể hiện sự hiểu biết của họ về những điểm chính
- Củng cố và tiếp thu các thông tin quan trọng
- Liên kết các ý tưởng bài học với khung khái niệm và / hoặc kiến thức đã học trước đó
- Áp dụng ý tưởng vào tình huống mới
Hoạt động kết thúc giờ học sáng tạo
- Bão tuyết
Học sinh viết ra những gì học được trên một mẩu giấy, sau đó vo lại thành quả bóng tuyết. Khi giáo viên đưa ra một tín hiệu, học sinh ném quả bóng giấy của đến một bạn trong lớp. Học sinh nào bị ném trúng phải đọc to và đưa ra phản hồi về câu hỏi trong quả bóng giấy đó.
- High-Five
Yêu cầu học sinh đứng lên, nâng giơ cao tay ngang đầu và high-five trong thời gian ngắn. Sau đó hỏi một câu hỏi cho người đối diện để bạn có thể đưa ra câu trả lời. Sau đó đảo ngược lại cặp đôi đặt câu hỏi và trả lời.
- Đường dây nóng phụ huynh
Cung cấp cho học sinh một câu hỏi thú vị về bài học mà không cho học sinh thảo luận hay gợi ý gì thêm. Gửi email cho phụ huynh hoặc nhắn tin về câu trả lời để phụ huynh có thể thảo luận với con trong bữa tối.
- Tóm tắt hai đô la
Trẻ em viết một bản tóm tắt của bài học với giá trị hai đô la (hoặc nhiều hơn). Mỗi từ có giá mười xu. Để có thêm sự gợi ý, giáo viên đưa ra một số cấu trúc câu và những thuật ngữ cụ thể mà học sinh cần phải viết được.
- Slide giấy
Trên các tờ giấy A4, chia học sinh thành các nhóm nhỏ viết tóm tắt lại những gì họ học. Sau đó, các đại diện của nhóm xếp hàng dọc hoặc hàng ngang, từng thành viên một sẽ nói về một slide của mình giống như bài trình chiếu ppt. Giáo viên có thể dùng máy quay, quay lại video trong khi học sinh tóm tắt những gì đã học được. Máy quay sẽ không dừng lại cho đến khi mỗi học sinh hoàn thành bản tóm tắt của mình.
- Tóm tắt DJ
Người học viết những gì học sinh học được dưới dạng bài hát yêu thích ví dụ: Em gái mưa, Lạc trôi,… Giáo viên có thể trao phần thưởng nếu học sinh có thể hát hoặc biểu diễn bài hát đó.
- Phòng trưng bày
Trên bảng hoặc các tờ giấy A2/A3 các nhóm nhỏ viết và vẽ những gì đã học. Sau khi các sản phẩm đã hoàn thành, gắn lên các bức tường lớp học, các học sinh sẽ di chuyển để nghe thuyết trình về nội dung của từng nhóm đồng thời có thể đặt câu hỏi hoặc tặng sticker hoặc sao cho các nhóm làm tốt.
- Trình tự thời gian
Học sinh có thể nhanh chóng tạo ra sự kiện, các quy trình, các bước của một thí nghiệm và gắn nó lên bảng hoặc tường lớp học theo các trình tự thời gian.
- Câu đố ngắn
Đưa ra một câu đố ngắn bằng cách sử dụng công nghệ Socrative, BubbleSheet, Khoot hoặc Google Forms. Ngoài ra, yêu cầu học sinh viết ba câu đố (để hỏi khi bắt đầu giờ học kế tiếp).
- Thiết kế bìa
Cho học sinh phác họa một bìa sách. Tiêu đề là chủ đề bài học. Tác giả là học sinh. Hoạt động này được coi như bằng chứng về sản phẩm của giờ học. Mục đích nhằm giới thiệu ngắn gọn, tóm tắt nội dung bài học mà học sinh học được và nói rõ những lợi ích của bài học.
- Cây hỏi
Cho học sinh viết các câu hỏi về bài học trên các tấm thẻ, sử dụng các câu hỏi được xây dựng trong thang phân loại của Bloom. Cho học sinh trao đổi thẻ và trả lời câu hỏi mà các em đã chọn.
- Điều gì?
Học sinh trả lời các câu hỏi sau:
- Điều gì hấp dẫn từ bài học? Điều gì từ bài học sẽ có ý nghĩa trong tương lai?
- Điều gì con muốn biết rõ thêm? Tại sao?
- Thực hành
Cho học sinh làm bài tập thực tế để ứng dụng một kiến thức hoặc kỹ năng vừa học.
- Chạy đua với thời gian
Đặt một câu hỏi. Cho học sinh mười giây để thảo luận với bạn bè trước khi bạn gọi một học sinh ngẫu nhiên để trả lời.
- Ai thông minh hơn học sinh lớp 1?
Cho học sinh nói một cách khái quát một khái niệm, quy trình hoặc kỹ năng về những điều đơn giản để học sinh lớp 1 có thể hiểu được.
- Suy ngẫm và phản hồi
Học sinh trực tiếp giơ tay nếu có thể trả lời câu hỏi của giáo viên. Các bạn cùng lớp đồng ý với câu trả lời thì ngón tay cái hướng lên – like hoặc không đồng ý ngón tay cái hướng xuống.
- Viết báo giật tít
Cho phép trẻ được thiết kế một tờ thông tin hữu ích cho việc tóm tắt ghi nhớ nội dung bài học. Cho phép học sinh được giật tít, câu view cho những nội dung mà chúng thất ấn tượng.
- Những điều mà tôi học được
Học sinh viết thư cho các bạn cùng lớp hoặc khác lớp thậm chí là khác trường miêu tả những gì họ học được trong các cuộc thảo luận trong giờ học.
- Phỏng vấn
Cho một học sinh đóng vai là một nhân vật nổi tiếng, yêu cầu học sinh khác tóm tắt ý tưởng chính trong vòng 60 giây giống như trong cuộc phỏng vấn hoặc điều tra.
- Mô phỏng
Yêu cầu học sinh nói lại những điều đã học bằng cách hoàn thành các cấu trúc câu sau: “Khái niệm, kỹ năng, từ ngữ là như _______ vì _______.”
- Vé xuất cảnh
Yêu cầu học sinh viết tên của họ, những gì họ học được, và bất kỳ câu hỏi nào trên một tấm thẻ trắng hoặc “vé xuất cảnh”. Trước khi rời khỏi lớp, giáo viên hướng dẫn học sinh gửi vé xuất cảnh trong một chiếc hộp hoặc dán lên bảng.
- Hoạt động ngoài trời
Sau khi ghi lại kết quả học tập, yêu cầu học sinh lấy một tấm thẻ được chuẩn bị sẵn, sau đó lựa chọn một trong những tấm thẻ đó và trả lại giáo viên trước khi rời khỏi lớp học:
- Dừng lại (Con cảm thấy chưa hiểu…)
- Đi (Con đã sẵn sàng để tiếp tục…)
- Giảm tốc độ (Học sinh cần giải thích, làm rõ về …)
22 chiến thuật này có thể được thay đổi hoặc tiến hành một cách linh hoạt trong quá trình dạy học. Đó là những cơ hội tuyệt vời để sửa chữa những điểm còn thiết sót, nhận rõ điểm yếu và tôn vinh những kết quả của người học.
Các thầy cô có sử dụng một hoạt động kết thúc giờ học nào mà không có trong danh sách này? Xin vui lòng chia sẻ nó trong các ý kiến.
Tác giả: TODD FINLEY
Nguyễn Hữu Long dịch
